Arolwg Blynyddol o'r Boblogaeth - Amlder siarad Cymraeg yn ôl awdurdod lleol a blwyddyn

Defnyddir Llawfer safonol yn y tabl hwn: [a] = cyfartaledd, [t] = cyfanswm, [u] = dibynadwyedd isel, [x] = ddim ar gael.

Dewisiadau gweld

Hidlwyr

Disgrifiad o’r data ( o 2 wedi'u dewis2 dewis y mae modd eu dewis)

Amlder siarad Cymraeg ( o 4 wedi'u dewis4 dewis y mae modd eu dewis)

Awdurdod Lleol ( o 23 wedi'u dewis23 dewis y mae modd eu dewis)

Blwyddyn ( o 85 wedi'u dewis85 dewis y mae modd eu dewis)


Gwerthoedd dataDisgrifiad o’r dataAmlder siarad CymraegAwdurdod LleolBlwyddyn
[x]NiferBythSir BenfroBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
9.3 [u]CanranDyddiolWrecsamBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferLlai AmlRhondda Cynon TafBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythCeredigionBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythSir FynwyBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
10.9 [u]CanranDyddiolSir y FflintBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferLlai AmlSir BenfroBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferLlai AmlCaerdyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[t] [u] [x]NiferBythCymruBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythPowysBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythCaerdyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythTor-faenBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
52.8 [u]CanranDyddiolYnys MônBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
20.4 [u]CanranDyddiolSir DdinbychBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferLlai AmlSir y FflintBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferLlai AmlCeredigionBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferLlai AmlSir GaerfyrddinBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferLlai AmlBro MorgannwgBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferLlai AmlBlaenau GwentBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferLlai AmlCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythGwyneddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythWrecsamBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythPen-y-bont ar OgwrBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythBro MorgannwgBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythMerthyr TudfulBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythBlaenau GwentBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
14.3 [a]CanranDyddiolCymruBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
20.2 [u]CanranDyddiolConwyBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferLlai AmlYnys MônBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferLlai AmlConwyBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferLlai AmlSir DdinbychBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferLlai AmlWrecsamBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferLlai AmlPowysBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolCastell-nedd Port TalbotBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolBro MorgannwgBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferLlai AmlAbertaweBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferLlai AmlPen-y-bont ar OgwrBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferWythnosolTor-faenBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferLlai AmlCaerffiliBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferLlai AmlTor-faenBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferLlai AmlSir FynwyBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolCaerffiliBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythYnys MônBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythConwyBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythSir y FflintBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythAbertaweBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythCastell-nedd Port TalbotBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolSir BenfroBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolCeredigionBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythRhondda Cynon TafBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolPowysBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythCaerffiliBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[t] [x]NiferLlai AmlCymruBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferLlai AmlGwyneddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferDyddiolGwyneddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferDyddiolPen-y-bont ar OgwrBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
64.4 [u]CanranDyddiolGwyneddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferDyddiolWrecsamBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferDyddiolCaerdyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[t] [u] [x]NiferWythnosolCymruBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolYnys MônBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolConwyBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferDyddiolRhondda Cynon TafBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferDyddiolAbertaweBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferDyddiolCaerffiliBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolAbertaweBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferDyddiolBlaenau GwentBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferWythnosolSir GaerfyrddinBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferDyddiolPowysBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[t] [x]NiferDyddiolCymruBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferDyddiolTor-faenBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolGwyneddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferDyddiolSir BenfroBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferDyddiolSir y FflintBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolPen-y-bont ar OgwrBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferLlai AmlCastell-nedd Port TalbotBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferDyddiolMerthyr TudfulBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolWrecsamBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolCaerdyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferLlai AmlMerthyr TudfulBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferDyddiolConwyBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolRhondda Cynon TafBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferDyddiolSir FynwyBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolSir DdinbychBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferDyddiolCastell-nedd Port TalbotBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferDyddiolSir DdinbychBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolMerthyr TudfulBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferDyddiolBro MorgannwgBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolBlaenau GwentBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolSir y FflintBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythSir DdinbychBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferWythnosolSir FynwyBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[x]NiferBythSir GaerfyrddinBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferDyddiolSir GaerfyrddinBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferDyddiolCeredigionBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
[u] [x]NiferDyddiolYnys MônBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
17.2 [u]CanranDyddiolPowysBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
Yn dangos 1 i 100 o 13,432 rhes
Page 1 of 135

Prif wybodaeth

Diweddariad mwyaf diweddar
25 Medi 2025
Disgwylir y diweddariad nesaf
9 Hydref 2025
Dynodiad
Ystadegau swyddogol
Darparwr data
Y Swyddfa Ystadegau Gwladol (y SYG)
Ffynhonnell y data
Arolwg Blynyddol o’r Boblogaeth (APS)

Nodiadau data

Diwygiadau
  • 25 Medi 2025
  • 25 Medi 2025
Talgrynnu wedi'i wneud

Mae'r ffigurau wedi'u talgrynnu i'r 100 agosaf ac felly mae'n bosibl y bydd rhai mân anghysondebau ymddangosiadol rhwng swm yr eitemau sy'n rhan ohonynt a'r cyfansymiau fel y'u dangosir.

Trosolwg

Crynodeb o’r set ddata a newidynnau

Mae'r set ddata hon yn dangos pa mor aml mae pobl 3 oed neu'n hŷn yn dweud eu bod yn siarad Cymraeg, yn ôl awdurdod lleol a dyddiad gorffen y flwyddyn.

Mae'r wybodaeth wedi'i rhannu yn ôl:

  • Awdurdod lleol – yr ardal lle mae pobl yn byw.
  • Blwyddyn sy'n dod i ben – y cyfnod y mae'r amcangyfrif yn ymwneud ag o (er enghraifft, blwyddyn sy'n dod i ben 31 Mawrth 2023). *Categori amlder – pa mor aml mae pobl yn dweud eu bod yn siarad Cymraeg (e.e. bob dydd, wythnosol, yn llai aml, byth).
  • Mesur – amcangyfrif o nifer neu ganran y bobl 3 oed neu'n hŷn ym mhob categori amlder.

Gallwch ddefnyddio'r set ddata hon i gymharu pa mor aml y siaredir Cymraeg mewn gwahanol rannau o Gymru a sut mae hyn yn newid dros amser.

Cyfrifo neu gasglu data

Daw'r data o'r Arolwg Poblogaeth Blynyddol (APS), sy'n set ddata flynyddol sy'n deillio o Arolwg o'r Llafurlu (LFS) a gynhaliwyd gan y Swyddfa Ystadegau Gwladol (ONS). Mae data ar lefel awdurdod lleol wedi bod ar gael ers 2001, pan gyflwynwyd sampl uwch (tua 350% yn fwy na'r arolwg safonol).

Ers 2004, mae'r APS wedi cael ei gynhyrchu fel data flynyddol treigl, gyda phob cyfartaledd blynyddol treigl yn cwmpasu cyfnod o 12 mis ac yn cael ei ddiweddaru bob tri mis. Mae hyn yn darparu data mwy amserol tra'n gorgyffwrdd cyfnodau o naw mis. Mae'r set ddata dreigl yn cael hwb gan ymatebwyr sampledig ychwanegol i wella cadernid amcangyfrifon, yn enwedig ar gyfer daearyddiaeth ar lefel leol.

Ar gyfer y blynyddoedd 2001–2003, cymhwysir pwysau Cymreig-benodol i adlewyrchu ffigurau poblogaeth awdurdodau lleol yn well.

Yng nghanol mis Mawrth 2020, newidiodd cyfweliadau APS o wyneb yn wyneb i'r ffôn oherwydd pandemig COVID-19. Mae'r ONS yn monitro'r effaith ac yn ail-bwysoli'r data yn unol â hynny. Ailgyflwynwyd cyfweliadau wyneb yn wyneb yn hydref 2023. Awgrymodd cymharu cyfweliadau wyneb yn wyneb cyn 2020 â chyfweliadau ffôn gynnydd bach yn nifer yr ymatebwyr sy'n adrodd gallu siarad Cymraeg, felly cynghorir bod yn ofalus wrth ddehongli tueddiadau ar draws y cyfnod hwn.

Mae'r arolwg yn casglu gwybodaeth am allu'r boblogaeth i siarad Cymraeg. Gofynnir i ymatebwyr 3 oed neu'n hŷn a ydynt yn gallu siarad Cymraeg, ac mae'r amcangyfrifon yn cael eu cyflwyno fel cyfrif neu ganrannau o siaradwyr Cymraeg.

Defnyddir dulliau dadansoddi a phwysoli safonol i sicrhau bod yr amcangyfrifon yn gynrychioliadol o'r boblogaeth.

Ansawdd ystadegol

Arferai’r amcangyfrifon hyn fod yn ystadegau swyddogol achrededig. Oherwydd gostyngiad mewn maint sampl yn yr Arolwg Poblogaeth Blynyddol (APS) yn ystod y blynyddoedd diwethaf, ac oherwydd nad yw'r arolwg wedi'i ailbwysoli i'r amcangyfrifon poblogaeth diweddaraf, mae'r achrediad hwn wedi'i atal dros dro. Mae'r amcangyfrifon bellach wedi'u dynodi fel ystadegau swyddogol.

Mae'r ystadegau yn parhau i fod yn addas i'w defnyddio, ond dylai defnyddwyr nodi bod mwy o ansicrwydd, yn enwedig ar gyfer ardaloedd daearyddol llai neu is-grwpiau poblogaeth, lle mae amcangyfrifon yn llai dibynadwy. Dylid ystyried tueddiadau ochr yn ochr â ffynonellau gwybodaeth eraill am siaradwyr Cymraeg, megis Arolwg Cenedlaethol Cymru. Mae Llywodraeth Cymru o'r farn mai'r cyfrifiad o'r boblogaeth yw'r ffynhonnell allweddol ar gyfer mesur nifer y siaradwyr Cymraeg yng Nghymru.

Mae'r holl ddata APS yn seiliedig ar samplau, sy'n golygu bod y canlyniadau yn amcangyfrifon yn hytrach na chyfrif union. Mae gwir werth unrhyw fesur yn gorwedd o fewn ystod o amgylch yr amcangyfrif, gydag amrywioldeb yn cynyddu wrth i ddata ddod yn fwy manwl. Er enghraifft, mae amcangyfrifon ar lefel awdurdod lleol yn destun mwy o ansicrwydd nag amcangyfrifon ar lefel genedlaethol.

Mae ymatebion APS yn cael eu pwysoli i amcanestyniadau poblogaeth swyddogol. I ddechrau, roedd data 2020 yn seiliedig ar amcanestyniadau poblogaeth 2018, nad oeddent yn cyfrif am newidiadau o'r pandemig COVID-19. Ym mis Medi 2021, cafodd data'r APS eu hailbwysoli gan ddefnyddio amcangyfrifon poblogaeth wedi'u diweddaru sy'n deillio o Wybodaeth Amser Real (RTI) Refeniw a Thollau EM (HMRC), gan wella cywirdeb ar gyfer cyfraddau a lefelau cyffredinol.

Mae'r newidiadau hyn yn lleihau tuedd ystadegol posibl mewn agregau lefel uwch, ond efallai y bydd rhai dadansoddiadau llai yn dal i gael eu heffeithio oherwydd llai o faint sampl yn ystod y pandemig, gan arwain at amrywiad mwy eithafol mewn amcangyfrifon.

Cyhoeddwyd gan

Sefydliad
Llywodraeth Cymru
E-bost cysylltu
dataiaithgymraeg@llyw.cymru

Dewis y set ddata gyfan neu wedi'i hidlo i'w lawrlwytho

Dewis fformat lawrlwytho

Yn cynnwys y set ddata yn unig
Yn cynnwys y set ddata yn unig
Yn cynnwys y set ddata yn unig

Dewis fformat rhifau

Mae hyn yn cynnwys talgrynnu i leoedd degol a chomas er mwyn gwahanu miloedd
Mae hyn yn cynnwys talgrynnu i leoedd degol a chomas er mwyn gwahanu miloedd

Dewis iaith